Gravlund

Klokka er litt over to. Det er mørkt. Tek turen innom gravlunden på veg heim frå festen. Paraplyen hjelper ikkje mot yret. Planen er å stå under taket ved inngangen på kapellet. Stå der. Røyke jointen, så gå heim. Eg orka ikkje drikking denne gongen. Dei andre, Marius og dei, fyrte på. Eg røyker ikkje medan eg går, for eg vil eigentleg ikkje heim. For heime er det ingen.  

Eg løftar den tunge låsen på smijarnsporten inn til gravlunden. Porten smyg opp, stille. Grusen mosar blautt mot finskoa, dei glinsar endå, ser eg, for eg ser ned for å ikkje gå på trynet i mørket, og himmelen blinkar igjen, og det smell, eg ser lysglimtet skine mot meg frå lakken i dei svarte skoa. Eg er berre tullete, får ikkje noko inn av info om skoa eller noko skin eller noko anna, får ikkje til å sjå noko på det mikrosekundet ein fyrverkerirakett blinkar på under detonasjonen. Eg vil at skoa skal vere fine, berre. Det er det. Så eg trør litt forsiktigare langs den blaute grusen mellom graset mellom gravsteinane mellom dei spreidde lysa. Bort til taket, inntil den kvitmåla treveggen. Det er tørrare her. 

Skulle ønske det vart kaldare. Skulle ønske at vinteren fraus, alt, gjorde alt vakkert. 

Kor lang tid tek det før ein sluttar å fyre lys framfor grava til nokon ein elskar? Under halvparten av dei døde her har lys. Veit at det er sett opp og stelt fint hos tante. Det veit eg. Kjenner det. 

Knepper opp den falske Louis Vuitton-veska eg kjøpte på eit loft i gullsouqen i Dubai. Tek opp pakken med mentolsigarettar, pakken eg har jointen i. Tek han ut. Har paraplyen klemt mellom høgrearmen og kroppen. Leite, leite men nei, det er ikkje nokon lighter nedi her. Faen då. Knepper igjen veska, slepper ho ned på grusen, inntil veggen. Legger paraplyen oppå han. Har vel lagt igjen lighteren på kommoden. Alltid skal det ikkje gå. Det er ingenting som går. Bortsett frå meg, som går, heim. Åleine. Heim til åleine. Meg. Strømpebuksa har rakna bak på venstreleggen. 

Det er siste teiknet, det, kom deg av garde, gå og legg deg. Men det er jævlig lett å berre bli ståande. Stå her medan Marius og dei heilt sikkert held fram med raseringa av huset til Bea, søler øl og Sommersby i jacuzzivannet medan nattehimmelen held fram med å sprengje, utan at dei ser på fargane eller tek innover seg dundringa og drønninga. Er så sjukt lei av dei. Det blir alltid så upersonleg. Glad for at eg har flytta herifrå, eg er det. Men tilbake kjem eg, jul og nyttår og sommar og alt. Alltid heilt likt akkurat som no, skal eg halde fram? Halde fram med å komme tilbake? Alle dei andre, som eg kjenner, heime-heime, ikkje her-heime, alle dei reiser også. Til familie, slekt. Trist å bli verande, å berre vere meg i den vesle byen, men det er slik no òg. Berre ein haug med ekstra steg først. Må jobbe for den fysiske einsemda, vere den første som stikk frå kvelden. Gleder meg til å reise heim igjen, saknar Michelle, ho har ikkje svart på meldingane endå, for det er sju timar forskjell og ho er oppteken, men haka hennar. Det er den som ligg i enden, den som er målet, som skal dyttast inntil meg, ned i skuldra, gropa der det blir hals, ho skal stå inntil meg og me klemmer og haka hennar kiler hardt, godt, mot meg, mot huda. Det er Michelle som ventar. Åtte dagar. 

Flammen på kubbelyset i den svarte lykta på grava framfor meg sløkkjer. Brent ut. Nedover resten av rada, til venstre for meg, er det ingen fleire lys, men nokon rekker innover, mot midten, der skin det. Sporadisk. Eg lèt veska og paraplyen liggje og går ut frå under taket. Gjennom den fuktige lufta, over det skvulpete graset, fire rekker. Kvitt kubbelys i kvit firkanta metallykt. Gravstøtta er rund, det er for mørkt til å lese på ho. Ned på huk, passar på at frakkekanten ikkje tek nedi bakken, hælane på skoa søkk nedi gjørma kjenner eg. Eg løftar opp lykta med den vesle hanken i toppen, dreg opp den tynne pinnen som låser luka. Vippar den open, skal til å ta ut kubben, men eg vil ikkje at lyset skal sløkke. Lykta dinglar framfor ansiktet frå høgrehanda, eg set jointen i munnen med venstre. Stikk den inn over flammen, lèt den vesle krølla papirtuppen ta fyr, brenne, godt, til den brenn der det er ting. Då trekk eg. Inn. I meg. Igjen, ut med røyken, den svidinga i lungene. Det brenn jamt no, trur eg, så eg set lykta tilbake i jorda og lukkar luka og låser med den tynne pinnen. Reiser meg. 

Det står nokon framfor meg. Ryggen til, hovudet bøygd, ser på grava framfor seg sikkert, to rekker frå meg. Eg høyrde ingen steg, men det er ikkje rart, så blautt alt er. Ser bak meg, veska og paraplyen ligg der, under taket. Skal til å gå, hente tinga, gå ut av porten, heim, men før det, før eg faktisk bestemmer meg, rett etter at eg har dytta røyk ut i lufta, så høyrer eg grininga. Altså snufsing. Frå personen framfor. Nesten lydlaust, men ristinga er heilt tydeleg, i skuldrene. Veit ikkje kvifor eg kjem til å gjere det, kvifor eg kjem til å gå bort til dette stakkars mennesket, framande. Men jo, beina tek eit steg til høgre, forbi grava eg nettopp hadde nytte av, og sakte, sakte mot kven dette no er. 

Ein mann. Kort og svart skjegg. Kort og svart hår, blautt frå yret. Eg stoppar litt frå han, trur ikkje eg har vorte oppdaga. Trekk inn, lèt det halde i lungene. Slepp røyken ut, sakte, stille, gjennom nasen. Ein vag trong til å hoste, som eg kveler. 

Mannen dreg kjapt ned glidelåsen på den mørke boblejakka, eg følger rørsla, nedover, og ser at han har på strømpebukse. Svarte stilettar. Han seier:  

Slik ser eg altså ut i kveld.  

Så får han av seg jakka og held ho ut, strekker den bort med venstrearmen, bort frå meg, han har begge armane beint ut, horisontalt til sidene og seier:  

Denne gongen har eg valt noko trongare. 

Han seier det med ei ganske mør stemme, gjennom hiksta som er meir tydelege no. Han seier:  

Vent til du ser ræva. 

Han set olbogane inntil kroppen, det raslar litt frå jakka, og han snur seg. Til høgre. Og ser rett inn i meg. Han stoppar. Og eg veit ikkje. Eg veit faktisk ikkje. Så eg strekk jointen mot han og seier:  

Vil du ha eit trekk? 

Han blunkar. Og snufsar. Seier:  

Takk. 

Han strekker den ledige handa mot meg og rørsla får den tronge, svarte nyttårskjolen til å glitre. Glitre over musklane, glitre over håra som stikk ut på brystkassa. Tommelen hans er så vidt borti peikefingeren min då han tek jointen. Set den inn mellom skjeggtustane. Gloa, gjennom yret, eller, yret rundt gloa. Glimtet av hagelys bak han, kvitt lys langt borte bak buskane som rammar oss inn. Røyken han slepp ut. Gir ikkje tilbake jointen, held den opp ved sida av ansiktet. Seier:  

Godt nyttår. 

Eg seier:  

Ja. 

Det er vanleg å seie det tilbake, så eg seier:  

Til deg òg.

Bilete av Molly Øxnevad
Molly Øxnevad. Foto: Theodor Sørhus / Johan Grimstvedt

Molly Øxnevad er forfattar. Ho debuterte med romanen En sånn rød amerikansk scooter i 2020, og har seinare gitt ut boka Feminin gange (2022).